Τα «καλά» και τα «κακά» παιδιά

"Άγιε μου Βασίλη, ήμουν καλό παιδί όλο τον χρόνο...", "Αν είσαι καλό παιδί ο Άη Βασίλης θα σου φέρει δώρο...", "Ο Άη Βασίλης ξέρει ποιος είναι καλό παιδί και ποιος όχι..."αλλά και σε διάσημα ανά τον κόσμο τραγούδια βλέπουμε να γίνεται διαχωρισμός των "καλών" και των "κακών" παιδιών:

"He's making a list,
He's checking it twice,
He's gonna find out
who's naughty or nice.

Santa Claus is coming to town!

Ηe sees you when you're sleep
He knows when you're awake.
                                                        He knows when you've been bad or good,
                                                                      So be good for goodness sake"

Και τίθεται το καίριο ερώτημα:Υπάρχουν καλά και κακά παιδιά; Και ποια είναι τα κριτήρια για να θεωρήσουμε ένα παιδί ως κακό;
Δηλαδή, ένα παιδί που κάνει αυτό που του λένε οι γονείς του και οι δάσκαλοί του είναι καλό, ενώ ένα άλλο που αντιδρά και πράττει όπως νιώθει το ίδιο είναι κακό; Και ποιος λέει ότι οι συμβουλές και οι νουθεσίες των "μεγάλων" δίνουν το κλειδί στην "καλοσύνη";

Μα αν υπάρχει όντως αυτός ο διαχωρισμός, θα πρέπει να δεχθούμε ότι ένα παιδί γεννιέται κακό. Γιατί στην ηλικία των δύο και τριών ετών κανένα παιδί δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι γνωρίζει τη διαφορά του καλού και του κακού. Ακόμη όμως και λίγο μεγαλύτερο, όταν φτάσει στα 8, 9 ή 10, ποιος μπορεί να τραυματίσει την ψυχούλα του κατατάσσοντάς το στα "κακά" παιδιά, απλά και μόνον επειδή είναι "αντιδραστικό", επειδή δεν υπακούει στις εντολές των μεγάλων, επειδή πιθανώς δεν διαβάζει τα μαθήματά του, επειδή γενικώς λειτουργεί με το δικό του τρόπο; Άλλο να πεις σε κάποιο παιδί "είσαι αδιάβαστος/η" και άλλο να του πεις είσαι "κακό παιδί".

Μεγαλύτερη προσβολή και ντροπή δεν υπάρχει για ένα παιδί, από το να το θεωρούν οι δικοί του ως "κακό". Το "είσαι κακό παιδί" θεωρείται από τους παιδοψυχολόγους ως λεκτική βία και έχουν απόλυτο δίκιο. Του τραυματίζει τη ψυχολογία, του δημιουργεί ενοχές και αίσθημα κατωτερότητας και το κάνει να αντιπαθεί ακόμη περισσότερο τα "καλά" παιδιά, οδηγώντας το να λειτουργεί ακόμη πιο αντιδραστικά.

Δεν υπάρχουν κακά παιδιά. Όλα τα παιδιά είναι καλά, αρκεί να ξέρουμε πώς να τους φερθούμε. Ας σταματήσει πια αυτός ο μύθος με τα "καλά" παιδιά που παίρνουν δώρα και τα "κακά" που κάθονται παραγκωνισμένα και περιθωριοποιημένα. Ας μην τραυματίζουμε άλλο τις παιδικές ψυχές τους απλά και μόνον επειδή δεν έχουν κάνει αυτό που τους λέμε ή επειδή μας παίρνουν το κεφάλι με τις φωνές τους.

Γιατί στην τελική, όπως φαίνεται πολύ παραστατικά στο βιντεάκι, το τι θα γίνουν τα παιδιά όταν μεγαλώσουν εξαρτάται εν πολλοίς από το τι αντιμετώπιση και τι παραδείγματα είχαν όταν ήταν μικρά...

 Μιλτιάδης Ζωγράφος