Αφού λοιπόν το μάθημα της Γλώσσας θέλει να ασχοληθούμε με την "Γειτονιά μας" είπαμε κι εμείς να σας την γνωρίσουμε καλύτερα. Μπορεί το βιβλίο να μιλάει για το Κολωνάκι, εμείς όμως μένουμε στις 40 Εκκλησιές και νομίζουμε πως αξίζει να πάρετε μια άποψη... Παρακάτω θα δείτε λοιπόν, την ιστορία των δρόμων των 40 Εκκλησιών, όπως μας την διηγήθηκαν οι γιαγιάδες μας και την συμπληρώσαμε με στοιχεία από το διαδίκτυο. Υπάρχουν πολλά ενδιαφέροντα στοιχεία, που μας έφεραν - κι ελπίζουμε κι εσάς - πιο κοντά στην ιστορία της ίδιας της πόλης μας... Διαβάστε λοιπόν παρακάτω...
Η γειτονιά μου
Η γειτονιά μου ονομάζεται Σαράντα Εκκλησιές. Η γειτονιά μου βρίσκεται πολύ κοντά στο κέντρο της Θεσσαλονίκης και ανάμεσα στα πανεπιστήμια και στο δάσος του Σεϊχ Σου. Το όνομα της το πήρε από την πόλη Σαράντα Εκκλησιές στην Ανατολική Θράκη. Οι κάτοικοι της ήρθαν πρόσφυγες το 1922 από την ευρύτερη περιοχή της Ραιδεστού.
Όταν πρωτοήρθαν οι πρώτοι πρόσφυγες δρόμοι δεν υπήρχαν. Αργότερα έγιναν χωματόδρομοι όπου περνούσε αμάξι μία φορά το μήνα . Ο πρώτος κεντρικός δρόμος έγινε πριν το 1940 και έβαλαν για συγκοινωνία δυο μόνο λεωφορεία, μέχρι τότε ο κόσμος ανεβοκατέβαινε πεζός από τους χορτατζήδες ή μέσα από τα Εβραϊκά μνήματα . Στους πρώτους τώρα είναι κτισμένες οι φοιτητικές Εστίες και στα δεύτερα κτίρια του πανεπιστημίου.
Τα πρώτα κτήματα λεγόντουσαν «Μπηλίρης». Τα κτήματα είχαν Εβραϊκούς τάφους. Όλα τα σπίτια ήταν μονοκατοικίες με αυλές και κήπους και οπωροφόρα δέντρα. Κάποια σπίτια είχανε δύο ή τρία πατώματα. Η πρώτη εκκλησία του Συνοικισμού ήταν μια ξύλινη παράγκα και αργότερα κτίστηκε η σημερινή εκκλησία αφιερωμένη στην κοίμηση της Θεοτόκου όπως η Μητρόπολη της πατρίδας.
Το δημοτικό σχολείο του συνοικισμού παλιά είχε μόνο τέσσερις τάξεις Α, Β, Γ, Δ και βρίσκονταν πιο πάνω από την σημερινή πιτσαρία -καφέ «Οίτυλος» κοντά σε ένα παρκάκι. Το παλιό γυμνάσιο ήταν στην οδό Εθνικής Αμύνης για τα κορίτσια και στην Ευαγγελίστρια για τα αγόρια. Εκεί που είναι το σημερινό μας σχολείο εκείνη την εποχή ήτανε βουνό.
Όλος ο συνοικισμός είναι αμφιθεατρικά χτισμένος ξεκινάει από τα πανεπιστήμια και φτάνει ως το δάσος του Σεϊχ Σου. Στους δρόμους του Συνοικισμού δόθηκαν ονόματα που θυμίζουν Θράκη, όπως Σκοπού, Σκεπαστού, Βιζύης, Βύζαντος, Πέτρας, Σαμακόβου και λοιπά.
Τιμήθηκαν και επιφανείς Θράκες, όπως ο ποιητής Βιζυηνός και ο καθηγητής της λαογραφίας του Α.Π.Θ. Στίλπων Κυριακίδης όπου πήρε και το όνομα η οδός που μένω.
Εδώ και είκοσι χρόνια όμως η οδός που μένω ονομάζεται Νέστωρ Τέλλογλου και το όνομά της το οφείλει σε μια άλλη μεγάλη προσωπικότητα της πόλης μας τον Νέστωρ Τέλλογλου, ιδρυτή του «Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών».
Ο Τέλλογλου ήταν μεγαλέμπορος από επιφανή οικογένεια της Σμύρνης και μαζί με την γυναίκα του Αλίκη το 1972 χαρίσανε όλη την περιουσία τους και την συλλογή τους στο Αριστοτέλειο πανεπιστήμιο για την ίδρυση του ιδρύματος. Το ίδρυμα άνοιξε τις πύλες του το 1999 και από το 2001 λειτουργεί αδιάκοπα.
Είμαι πολύ περήφανος που μένω σε αυτή τη γειτονιά με την πολύ μεγάλη ιστορία. Πρέπει όλοι εμείς να φροντίζουμε τη γειτονιά μας και να μην ξεχνάμε ποτέ την ιστορία της. Μακάρι και εμείς να αφήσουμε μια τόσο μεγάλη κληρονομιά σαν κι αυτή που κληρονομήσαμε.
******************************************************
Πολλές φορές περπατώντας στους δρόμους της πόλης μας αναρωτιόμαστε από πού πήραν το όνομα τους. Τα πιο πολλά ονόματα των δρόμων είναι αφιερωμένα σε ανθρώπους που πρόσφεραν πολλά στη χώρα μας.
Η συνοικία των Σαράντα Εκκλησιών δημιουργήθηκε από τους πρόσφυγες της Ανατολικής Θράκης που ήρθαν στην πόλη μας στη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων. Ένα από τα πιο γνωστά χωριά της Ανατολικής Θράκης ήταν οι Σαράντα Εκκλησιές, γι αυτό ονόμασαν έτσι τη συνοικία τους.
Ο Γεώργιος Βιζυηνός, Γεώργιος Μιχαηλίδης όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε το 1849 στη Βιζύη της Ανατολικής Θράκης. Όσο όμορφη όμως ήταν η πατρίδα του Βιζυηνού, τόσο άσχημη εξελίχθηκε η παιδική ζωή του και τα απανωτά χτυπήματα της μοίρας στη φτωχή οικογένειά του, σημάδεψαν αρνητικά, μια για πάντα, τη εξαιρετικά ευαίσθητη ψυχή του.
Πολύ μικρός, 5 με 6 χρονών, έχασε τον πατέρα του, Μιχαλιό, για να μεγαλώσει πια μόνο με τη δύστυχη μητέρα του, τη Δεσποινιώ, η οποία αφού έχασε πολύ νωρίς τον άνδρα της, πέθαναν τα δυο μικρά της κορίτσια και σκοτώθηκε κι ο 30χρονος γυιος της, Χριστάκης, στα χρόνια του Ρωσοτουρκικού πολέμου.
Τα πρώτα του γράμματα τα έμαθε στην Κύπρο και αργότερα συνέχισε τις σπουδές του στο Ελληνικό Λύκειο του Πέραν στην Κωνσταντινούπολη.
Με τη βοήθεια και συμπαράσταση του εθνικού ευεργέτη Γεωργίου Ζαρίφη τελείωσε το Γυμνάσιο Πλάκας στη Αθήνα. Η αγάπη του για τα γράμματα τον οδήγησε στη Γερμανία, όπου συνέχισε τις πανεπιστημιακές σπουδές του κοντά στους μεγαλύτερους Γερμανούς δασκάλους.
Το λογοτεχνικό του έργο είναι πολύ σπουδαίο, έχοντας γράψει πολλά διηγήματα (Το αμάρτημα της μητρός μου, Ποιος ήταν ο φονεύς του αδερφού μου, ο Μοσκώβ Σελήμ κ.α), ποιητικές συλλογές, νουβέλες και άλλα πεζογραφήματα.
Η ιδιαίτερη και αγαπημένη πατρίδα του, από την οποία πήρε και τ’ όνομά του, αποτελεί το βασικό θέμα στο λογοτεχνικό έργο του. Θρύλοι, παραδόσεις, ιστορία, λαογραφία, περιγραφικά στοιχεία της φύσης και ψυχογραφικά των ανθρώπων της όμορφης Βιζώς, παρελαύνουν μες στο έργο του.
Τα τελευταία του χρόνια η υγεία του κλονίσθηκε σοβαρά και τα πέρασε κλεισμένος στο Δρομοκαϊτιο φρενοκομείο, όπου και πέθανε το 1896. Ακόμη κι εκεί μέσα δεν έπαψε να γράφει, χαρίζοντάς μας μερικούς από τους σπουδαίους του στίχους:
Δανιήλ Παπαδόπουλος, Γιάννης Νότας
Νίκος Αθανασιάδης, Ηγλιάν Σινάν
Ε2
******************************************************
Πολλές φορές περπατώντας στους δρόμους της πόλης μας αναρωτιόμαστε από πού πήραν το όνομα τους. Τα πιο πολλά ονόματα των δρόμων είναι αφιερωμένα σε ανθρώπους που πρόσφεραν πολλά στη χώρα μας.
Η συνοικία των Σαράντα Εκκλησιών δημιουργήθηκε από τους πρόσφυγες της Ανατολικής Θράκης που ήρθαν στην πόλη μας στη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων. Ένα από τα πιο γνωστά χωριά της Ανατολικής Θράκης ήταν οι Σαράντα Εκκλησιές, γι αυτό ονόμασαν έτσι τη συνοικία τους.
Η οδός Βιζυηνού είναι ο κεντρικός δρόμος των 40 εκκλησιών. Στην αρχή του δρόμου βρίσκεται το άγαλμα του Βιζυηνού μέσα σε ένα πράσινο πάρκο . Έχει ωραία παραδοσιακά φώτα και δέντρα και από τις δύο πλευρές του δρόμου . Δεν έχει πολλά μαγαζιά γιατί έχει πολλές πυλωτές . Η οδός Βιζυηνού τελειώνει σε μια εκκλησία, πίσω από την οποία βρίσκεται το σχολείο μας.
Ο Γεώργιος Βιζυηνός, Γεώργιος Μιχαηλίδης όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε το 1849 στη Βιζύη της Ανατολικής Θράκης. Όσο όμορφη όμως ήταν η πατρίδα του Βιζυηνού, τόσο άσχημη εξελίχθηκε η παιδική ζωή του και τα απανωτά χτυπήματα της μοίρας στη φτωχή οικογένειά του, σημάδεψαν αρνητικά, μια για πάντα, τη εξαιρετικά ευαίσθητη ψυχή του.
Πολύ μικρός, 5 με 6 χρονών, έχασε τον πατέρα του, Μιχαλιό, για να μεγαλώσει πια μόνο με τη δύστυχη μητέρα του, τη Δεσποινιώ, η οποία αφού έχασε πολύ νωρίς τον άνδρα της, πέθαναν τα δυο μικρά της κορίτσια και σκοτώθηκε κι ο 30χρονος γυιος της, Χριστάκης, στα χρόνια του Ρωσοτουρκικού πολέμου.
Τα πρώτα του γράμματα τα έμαθε στην Κύπρο και αργότερα συνέχισε τις σπουδές του στο Ελληνικό Λύκειο του Πέραν στην Κωνσταντινούπολη.
Με τη βοήθεια και συμπαράσταση του εθνικού ευεργέτη Γεωργίου Ζαρίφη τελείωσε το Γυμνάσιο Πλάκας στη Αθήνα. Η αγάπη του για τα γράμματα τον οδήγησε στη Γερμανία, όπου συνέχισε τις πανεπιστημιακές σπουδές του κοντά στους μεγαλύτερους Γερμανούς δασκάλους.
Το λογοτεχνικό του έργο είναι πολύ σπουδαίο, έχοντας γράψει πολλά διηγήματα (Το αμάρτημα της μητρός μου, Ποιος ήταν ο φονεύς του αδερφού μου, ο Μοσκώβ Σελήμ κ.α), ποιητικές συλλογές, νουβέλες και άλλα πεζογραφήματα.
Η ιδιαίτερη και αγαπημένη πατρίδα του, από την οποία πήρε και τ’ όνομά του, αποτελεί το βασικό θέμα στο λογοτεχνικό έργο του. Θρύλοι, παραδόσεις, ιστορία, λαογραφία, περιγραφικά στοιχεία της φύσης και ψυχογραφικά των ανθρώπων της όμορφης Βιζώς, παρελαύνουν μες στο έργο του.
Τα τελευταία του χρόνια η υγεία του κλονίσθηκε σοβαρά και τα πέρασε κλεισμένος στο Δρομοκαϊτιο φρενοκομείο, όπου και πέθανε το 1896. Ακόμη κι εκεί μέσα δεν έπαψε να γράφει, χαρίζοντάς μας μερικούς από τους σπουδαίους του στίχους:
… κι από τότε που θρηνώ
Το ξανθό και γαλανό και ουράνιο φως μου
μετεβλήθη εντός μου
και ο ρυθμός του κόσμου
Το ξανθό και γαλανό και ουράνιο φως μου
μετεβλήθη εντός μου
και ο ρυθμός του κόσμου
Ένα άγαλμα του, στο παρκάκι (φωτό αριστερά) που βρίσκεται στην αρχή του δρόμου που έχει τ’ όνομά του, μαζί μ’ ένα δίστιχο αφιερωμένο στην αγαπημένη του Βιζώ, μένει να μας τον θυμίζει για πάντα.
της Θράκης τα χωριά πολλά,
σαν τη Βιζώ κανένα...
σαν τη Βιζώ κανένα...
Μαρία Ουγιάρογλου, Χάρης Παπαπαύλου
Ηλιάνα Χατζηστουγιαννούδη
Ε2
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου